Chiều qua 5/10, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức Tọa đàm Kinh tế việt Nam vượt những "cơn gió ngược". Tại buổi toạ đàm, TS. Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu Singapore nhìn nhận, bất động sản đến hiện giờ vẫn phát triển theo nhu cầu tự phát và có tính đầu cơ.
Ở Singapore, bất động sản phải tạo ra giá trị, mà giá trị dựa trên 3 yếu tố. Một là quy hoạch rất tốt. Những phần đất xung quanh quy hoạch phải thuộc về Chính phủ, trả theo giá thị trường để bà con phấn khởi. Nếu bà con góp vốn vào đấy thì lại có thể đầu tư và sau được chia lợi. Cho nên quy hoạch là rất quan trọng. Mình không có quy hoạch thì đừng hy vọng bất động sản bùng lên.
Thứ hai là trong bối cảnh vừa qua các doanh nghiệp bất động sản cũng vay rất nhiều, tỉ lệ vốn bắt buộc trên vốn cho vay của Việt Nam thấp, ở dạng báo động so với nhiều nước nếu đọc các báo cáo Ngân hàng Thế giới.
Thứ ba là hạ tầng hỗ trợ tạo ra giá trị cho bất động sản. Bây giờ mua chỉ là đầu cơ, ở chưa tiện, cho nên buộc phải tạo ra giá trị của bất động sản. Các doanh nghiệp lần này phải nghĩ lại.
TS. Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu Singapore. Ảnh VGP.
Quay lại cải cách thể chế. Cải cách thể chế lần này thay vì gọi là đỡ phiền hà doanh nghiệp thì phải là yểm trợ doanh nghiệp, tức là xem doanh nghiệp có vấn đề gì để yểm trợ doanh nghiệp đi lên.
Thứ hai là nâng cao sức cạnh tranh, không phải chỉ từng doanh nghiệp hạ giá thành mà cả hệ thống mới cạnh tranh được.
Thứ ba là từ thế thụ động chờ các nhà đầu tư đến thì chủ động tiếp cận. Mình dành phương án sẵn sàng có tiền mặt để hỗ trợ các dự án. Ở Ấn Độ tôi thấy tương đối thành công. Đào tạo nhân lực hay tất cả các vấn đề yểm trợ để họ đầu tư hiệu quả và trở thành địa bàn chiến lược. Đây là vấn đề chung cho cả vấn đề cải cách thể chế nhưng cũng hàm ý cho vấn đề bất động sản.
Liên quan đến thị trường bất động sản tại Việt Nam, ông Shantanu Chakraborty - Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam nhìn nhân, thị trường bất động sản hiện nay cũng là một mảng rất quan trọng của nền kinh tế vì nó có tiềm năng có thể tác động đến rất nhiều ngành khác, ngành sản xuất cũng như các ngành từ thượng nguồn cho đến hạ nguồn.
Tôi nghĩ trong thời gian qua, chúng ta thấy có những doanh nghiệp bất động sản rất lớn ở Trung Quốc gặp rất nhiều khó khăn như Evergrande cũng đang đứng trên bờ vực phá sản. Đấy là những doanh nghiệp từng có nguồn hỗ trợ rất lớn từ Chính phủ. Ngành bất động sản nhận được những đòn bẩy, những hỗ trợ thông qua ngành ngân hàng.
Chính vì thế khi chúng ta tăng cường cải cách ngành bất động sản, phải hỗ trợ cho ngành ngân hàng để cải thiện danh mục đầu tư của họ để kiểm tra, rà soát danh mục đầu tư cũng như khoản cho vay của họ, để đảm bảo rằng ngành nào đó không nằm trong nguy cơ tạo bong bóng.
Giám đốc ADB tại Việt Nam nêu quan điểm, một căn nhà nếu chúng ta đúng có nhu cầu đầu tư để ở thì đó là nhu cầu thực sự. Còn chúng ta chỉ đầu cơ, đầu tư để đấy không ở thì đó là sự lãng phí tiềm lực, lãng phí tài nguyên. Tôi nghĩ đây cũng là một điểm chúng ta phải xem vai trò của doanh nghiệp cũng như nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, làm thế nào tăng cường năng lực của doanh nghiệp, đồng thời là năng lực của các cơ quan kiểm soát, cơ quan quản lý. Cơ quan quản lý đóng vai trò hết sức quan trọng trong mảng này. Giống như ở Singapore chúng ta đã nói, Nhà nước đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc quản lý lĩnh vực bất động sản, đảm bảo tinh thần trách nhiệm của các doanh nghiệp bất động sản.
Điểm thứ hai, phải đảm bảo làm sao khi chúng ta phát triển các cơ sở hạ tầng, chúng ta có lồng ghép tất cả các yếu tố về ứng phó biến đổi khí hậu, chống chịu với biến đổi khí hậu. Đây cũng là yếu tố hết sức quan trọng mà các doanh nghiệp trong ngành bất động sản cũng phải tính đến bởi vì tác động của biến đổi khí hậu đã có thể thấy rất rõ rệt và rất lớn.
Chúng ta cần phải tính đến tất cả những nội dung đó. Tôi nghĩ thứ nhất chúng ta phải cải thiện, tăng cường việc quản lý, giám sát của các cơ quan quản lý. Thứ hai là xanh hóa ngành bất động sản và ngành xây dựng.
Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án bất động sản
Chính phủ yêu cầu các bộ ngành, địa phương thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế để phấn đấu hoàn thành đạt mức cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023. Đối với những khó khăn, vướng mắc của các dự án bất động sản, Chính phủ yêu cầu:
Các địa phương tập trung rà soát các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chủ yếu năm 2023 của địa phương, kết quả thực hiện trong 09 tháng, thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra của năm 2023. Triển khai tốt việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước, đầu tư công và chỉ tiêu biên chế năm 2024; rà soát, tính toán chỉ tiêu sử dụng đất đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả đưa vào kế hoạch sử dụng đất trình cấp có thẩm phê duyệt trong tháng 10 năm 2023. Tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để triển khai nhanh các dự án bất động sản, nhà ở, nhất là các dự án nhà ở có mức giá phù hợp cho người lao động; thúc đẩy phát triển các ngành sản xuất công nghiệp trên địa bàn.
