Chuyển đổi xanh mở ra cơ hội tái cấu trúc nhưng áp lực không nhỏ
Tại hội thảo, đại diện các cơ quan quản lý và cộng đồng chuyên gia thống nhất rằng Việt Nam đang đứng trước “cửa sổ cơ hội vàng” để bước vào nền kinh tế xanh, số và bền vững hơn. Theo ông Nguyễn Đức Tâm, Thứ trưởng Bộ Tài chính, chuyển đổi xanh không chỉ là đòi hỏi quốc tế mà chính là “đòn bẩy” để doanh nghiệp tái cấu trúc hoạt động, tiết kiệm năng lượng, giảm rủi ro và đặc biệt là mở cánh cửa xuất khẩu vào các thị trường khó tính đang siết chặt tiêu chuẩn môi trường.
Ông Tâm nhấn mạnh, nếu tận dụng tốt xu thế này, doanh nghiệp Việt có thể nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp cận nguồn vốn xanh và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là lợi thế lớn trong bối cảnh nhiều ngành – từ dệt may, gỗ, thủy sản đến điện tử – đang chịu áp lực về truy xuất nguồn gốc carbon và mức độ phát thải.
Ông Nguyễn Đức Tâm, Thứ trưởng Bộ Tài chính.
Đại diện Bộ Tài chính cũng cho biết, giá trị phát hành trái phiếu xanh tại Việt Nam đã tăng hơn 60% so với cùng kỳ, phản ánh niềm tin của nhà đầu tư và xu hướng dịch chuyển vốn về phía các dự án thân thiện môi trường. Điều này cho thấy, doanh nghiệp nào chủ động xanh hóa quy trình sản xuất và quản trị sẽ nắm bắt tốt dòng vốn đang dịch chuyển.
Tổng Biên tập Báo Tài chính – Đầu tư Phạm Văn Hoành cảnh báo rằng khủng hoảng khí hậu, biến động năng lượng và thiên tai dồn dập những năm gần đây buộc Việt Nam phải thay đổi mạnh mẽ. “Phát triển bền vững không còn nằm trên giấy. Nếu doanh nghiệp không nhanh chóng chuẩn bị – từ công nghệ, quản trị đến minh bạch môi trường – nguy cơ bị loại khỏi cuộc chơi là hoàn toàn có thật”, ông Hoành nói.
Song song với cơ hội, các chuyên gia chỉ ra nhiều thách thức: chi phí đầu tư ban đầu lớn, thiếu nhân lực chất lượng cao cho các ngành xanh, tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn e ngại chuyển đổi và chưa hiểu đầy đủ các yêu cầu quốc tế. Nhiều doanh nghiệp chưa có chiến lược trung hạn cho carbon, năng lượng tái tạo hay quản trị ESG – điều khiến họ dễ “vấp ngã” khi các quy định mới được áp dụng.
Ông Phạm Văn Hoành Tổng Biên tập Báo Tài chính – Đầu tư.
Chính sách và tài chính xanh – nền tảng để bước vào kỷ nguyên bền vững
Không chỉ nêu vấn đề, hội thảo cũng công bố nhiều động thái chính sách đáng chú ý. Theo Bộ Tài chính, Việt Nam đang đẩy nhanh việc hoàn thiện tiêu chí doanh nghiệp xanh, nhằm tạo cơ sở cho hệ thống tài chính xanh, trái phiếu xanh và thị trường carbon vận hành hiệu quả. Đây sẽ là khung pháp lý quan trọng để phân loại các dự án thân thiện môi trường, công nghệ sạch và mô hình kinh doanh bền vững.
Trong bối cảnh Việt Nam đã cam kết mục tiêu Net Zero vào năm 2050, việc thiết lập các tiêu chí, chuẩn mực và cơ chế giám sát là yêu cầu cấp thiết. Các chuyên gia nhận định, chỉ khi có khung chính sách rõ ràng, doanh nghiệp mới mạnh dạn đầu tư, còn nhà đầu tư mới yên tâm rót vốn vào các dự án dài hạn.
Toàn cảnh Hội thảo ESG 2025.
Sự kiện cũng công bố “Đặc san Phát triển bền vững 2025”, nhằm chia sẻ kinh nghiệm và mô hình thực tiễn trong chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. Ấn phẩm đóng vai trò hướng dẫn doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa – hiểu và áp dụng các tiêu chuẩn xanh, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ thị trường quốc tế.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng chuyển đổi xanh mở ra không chỉ là cơ hội thị trường mà còn là động lực quan trọng để Việt Nam đổi mới mô hình tăng trưởng, giảm phụ thuộc năng lượng hóa thạch và xây dựng hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn. Trong bối cảnh nhiều nước đã đi trước, Việt Nam cần quyết liệt hơn trong chính sách để không bị tụt lại phía sau.
