2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi là năm cuối thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2025. Mới đây, Chính phủ đã trình Quốc hội đề xuất điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 lên trên 8% nhằm tạo tiền đề và hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai chữ số từ năm 2026.
Thể hiện quyết tâm mạnh mẽ đối với mục tiêu này, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cho mọi lĩnh vực và thậm chí sẵn sàng chấp nhận mức lạm phát cũng như mức bội chi ngân sách Nhà nước cao hơn để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển.
Trước những nỗ lực quyết tâm của Chính phủ, trong báo cáo vĩ mô tháng 2 mới cập nhật, các chuyên gia MBS Research kỳ vọng tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2025 sẽ đạt 7,1% - 7,5% nhờ đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và sự phục hồi của ngành sản xuất.
Sản xuất phục hồi, xuất khẩu tiếp đà tăng cùng với đầu tư công bứt tốc sẽ hỗ trợ tăng trưởng
Mặc dù ngành sản xuất có một khởi đầu chưa mấy khởi sắc trong tháng 1/2025 khi trong tháng diễn ra sự kiện Tết Nguyên đán nên số ngày làm việc ít hơn so với tháng trước và cùng kỳ năm trước (Tết Nguyên đán 2024 diễn ra vào tháng 2), dẫn đến việc chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 1 giảm 9,2% so với tháng trước và tăng 0,6% svck. Tuy nhiên, theo khảo sát, các doanh nghiệp vẫn duy trì triển vọng lạc quan về sản lượng trong năm tới, với hy vọng rằng nhu cầu thị trường sẽ phục hồi.
Về thương mại, MBS Research dự báo xuất khẩu sẽ tăng trưởng 9% - 10% trong năm 2025, qua đó đóng góp tích cực vào mức tăng GDP.
Dự báo này dựa trên một số yếu tố. Thứ nhất là dự phóng của Ngân hàng Thế giới (World Bank - WB) rằng thương mại toàn cầu về hàng hóa và dịch vụ sẽ tăng 3,4% vào năm 2025, trong bối cảnh lạm phát được kiểm soát sẽ tạo điều kiện cho các ngân hàng trung ương tiếp tục thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ, qua đó sẽ giúp thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng.
Thứ hai, các dấu hiệu tích cực của dòng vốn FDI vào Việt Nam được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động thương mại. Đặc biệt, Việt Nam đang tăng cường năng lực xuất khẩu thông qua việc tham gia các hiệp định khu vực như CPTPP và RCEP, cũng như đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng như UAE thông qua việc ký kết FTA vào tháng 10/2024.
Ngoài ra, Việt Nam cũng đang nỗ lực đa dạng hóa các loại mặt hàng, thị trường xuất khẩu như việc ký kết các nghị định thư với Trung Quốc về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh và dừa tươi, đồng thời tận dụng thế mạnh nông nghiệp để khai thác thị trường Halal,..
Trong tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa giảm 28,1% so với tháng trước (-4,3% svck), đạt 33,09 tỷ USD. Sự giảm tốc của xuất khẩu một phần do mức nền cao của năm ngoái (kim ngạch xuất khẩu tháng 1/2024 đạt 33,57 tỷ USD, tăng 42% svck); và một phần do trùng với dịp nghỉ Tết Nguyên đán nên hải quan và các doanh nghiệp nghỉ khiến khối lượng hàng xuất khẩu giảm.
Thêm vào đó, tình trạng nhu cầu yếu cũng góp phần làm giảm số lượng đơn hàng xuất khẩu mới. Các mặt hàng xuất khẩu có tăng trưởng âm lớn nhất gồm: điện thoại và linh kiện (-38,1% svck); chất dẻo nguyên liệu (-35,7% svck); máy ảnh, máy quay phim và linh kiện (-27,3% svck). Tuy nhiên, một số mặt hàng chủ lực vẫn duy trì tăng trưởng mạnh như: Xơ và sợi dệt (+57,5% svck); điện tử, máy tính và linh kiện (+29,2% svck); cao su (+14,6% svck).
Mỹ vẫn là thị trường lớn nhất của Việt Nam trong tháng qua với kim ngạch ước đạt 9,8 tỷ USD (-2,1% svck). Xuất khẩu sang EU giảm 12,6% svck, đạt 4 tỷ USD, trong khi kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 5,8 tỷ USD (+25,2% svck).
Bên cạnh những yếu tố tích cực, các chuyên gia cảnh báo tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2025 vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức như: nhu cầu về linh kiện điện tử yếu trong ngắn hạn, trong khi các thị trường lớn như Mỹ đang tăng cường rào cản thuế quan và áp dụng các biện pháp bảo hộ mới với các chính sách khó đoán định, có thể làm gián đoạn chuỗi giá trị toàn cầu cũng như tác động đến các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, gỗ, điện tử.... Hơn nữa, căng thẳng thương mại leo thang giữa các nền kinh tế lớn có thể ảnh hưởng gián tiếp đến hoạt động xuất khẩu của Việt Nam trong việc xuất khẩu các sản phẩm có nguyên liệu đầu vào nhập từ Trung Quốc sang Mỹ.
Cùng với động lực từ xuất khẩu và sự bền bỉ của sản xuất, MBS Research cũng kỳ vọng sự tăng trưởng trở lại của tiêu dùng trong năm nay góp phần vào mức tăng GDP. Trong tháng 1/2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 1 tăng 2,7% so với tháng trước và tăng 9,5% svck (nếu loại từ yếu tố giá tăng 6,6% svck), nhờ nhu cầu tiêu dùng và mua sắm của người dân tăng mạnh trong kỳ nghỉ lễ.
Tốc độ tăng trưởng 9,5% cũng là mức tăng cao nhất kể từ tháng 5/2024, cho thấy triển vọng tích cực đối với sự phục hồi của tiêu dùng nội địa trong năm nay. Trong đó, ngành du lịch vẫn duy trì đà tăng trưởng mạnh.
Cuối cùng, triển vọng khả quan từ thu hút FDI và giải ngân vốn đầu tư công cũng đóng góp vào dự báo tăng trưởng GDP lạc quan trong năm nay.
Trong tháng 1/2025, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài giải ngân tăng 2% svck. Đáng chú ý nhất là dự án tỷ USD đầu tiên của năm với mức tăng vốn đầu tư 1,2 tỷ USD của Samsung Displays vừa được tỉnh Bắc Ninh trao giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào đầu năm 2025.
Về đầu tư công, ước vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước tháng 1 ước đạt 35.4 nghìn tỷ đồng, bằng 4,1% kế hoạch năm và tăng 9,6% svck.
