Nội dung này được Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết tại phiên chất vấn của đại biểu Quốc hội ngày 5/6, liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB).
Cụ thể, ông Tuấn cho biết vụ án xảy ra tại SCB có 3 nhóm tội danh bị truy cứu trách nhiệm hình sự và cả 3 hành vi này đều không liên quan gì đến Kiểm toán Nhà nước.
"Vụ án xảy ra ở SCB không liên quan đến trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước vì không thuộc đối tượng kiểm toán của cơ quan này. SCB là công ty đại chúng nên thuộc đối tượng phải kiểm toán độc lập, nghĩa là các công ty cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập", ông Tuấn nói.
Do việc kiểm toán đối với SCB thuộc lĩnh vực kiểm toán độc lập, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc tham gia trả lời chất vấn, làm rõ thêm vấn đề mà đại biểu quan tâm.
Giải trình thêm nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay khi kiểm toán về Ngân hàng Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước dù không kiểm toán SCB nhưng đã kiến nghị và lưu ý về vấn đề SCB.
Về kiểm toán độc lập, ông Phớc cho biết giai đoạn 2012 - 2016, SCB đã thuê công ty kiểm toán nước ngoài là Ernst & Young; giai đoạn 2017 - 2019 thuê Công ty kiểm toán Deloitte của nước ngoài; giai đoạn 2019 - 2022 SCB thuê Công ty kiểm toán KPMG thực hiện.
Theo Bộ trưởng, quá trình thực hiện kiểm toán này cũng có những vấn đề thiếu sót, sai phạm và những vấn đề mà cơ quan điều tra, cơ quan công tố đã điều tra và xử lý vụ án.
"Thời gian tới với vai trò chức năng, nhiệm vụ và phạm vi công tác được Chính phủ giao và luật định, chúng tôi tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm toán độc lập, phục vụ cho các dịch vụ kiểm toán của các cơ quan đơn vị và doanh nghiệp", ông Phớc nói.
Theo Bộ trưởng, kiểm toán có 2 hệ thống, trong đó Kiểm toán Nhà nước là cơ quan độc lập do Quốc hội thành lập và thực hiện theo pháp luật. Theo đó, chỗ nào có tài sản và tiền của Nhà nước là có hoạt động kiểm toán.
Kiểm toán Nhà nước có quy trình chặt chẽ và chất lượng tốt, áp dụng công nghệ cao, công nghệ thông tin trong kiểm toán như viễn thám, siêu âm bê tông, áp dụng công nghệ để kiếm toán về hệ thống công nghệ thông tin trong cơ quan Nhà nước.
Với kiểm toán độc lập, ông Phớc nói phải thực hiện theo Luật Kiểm toán độc lập, cung cấp dịch vụ kiểm toán cho doanh nghiệp. Các tổ chức cung cấp dịch vụ này là những người hành nghề kiểm toán độc lập, doanh nghiệp kiểm toán độc lập, doanh nghiệp nước ngoài có chi nhánh kiểm toán đặt lại Việt Nam, thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán đầu tư hoặc các công việc mà doanh nghiệp thuê.
Theo ông Phớc, kiểm toán độc lập cũng sẽ phối hợp Kiểm toán Nhà nước thông qua hợp đồng và trưng dụng để thực hiện theo yêu cầu của Kiểm toán Nhà nước.
Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định đã thực hiện theo đúng quy định kiểm toán là quản lý chất lượng kiểm toán thông qua ban hành cơ chế chính sách, chiến lược, thanh kiểm tra và giám sát với các tổ chức kiểm toán.
Thông tin thêm về vấn đề kiểm toán độc lập, Bộ trưởng cho biết năm 2023, Bộ Tài chính đã kiểm tra 20 doanh nghiệp kiểm toán độc lập, trong đó 11 đơn vị đạt yêu cầu, 7 không đạt và 1 doanh nghiệp bị đánh giá yếu kém. Trong 62 hồ sơ kiểm toán được bộ này kiểm tra, có 16 hồ sơ đạt, 26 không đạt và 20 hồ sơ yếu.
Bộ Tài chính cũng đã đình chỉ 7 kiểm toán viên, nhắc nhở 21 kiểm toán viên và phê bình các công ty kiểm toán yếu kém, không đạt.
Năm 2024, Bộ Tài chính dự kiến thực hiện kiểm tra đối với 20 - 24 doanh nghiệp, trong đó 8 doanh nghiệp kiểm toán các công ty công chúng trong lĩnh vực chứng khoán.
