Hoạt động xuất nhập khẩu ghi nhận nhiều điểm sáng trong năm 2024
Chiều ngày 26/12, tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, hoạt động xuất nhập khẩu năm 2024 ghi nhận nhiều điểm sáng.
Thứ nhất, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng ở mức cao với sự phục hồi tích cực của các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực. Theo số ước liên Bộ, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam ước đạt 783,4 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2024. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 403,7 tỷ USD, tăng 13,8% và kim ngạch nhập khẩu ước đạt 379,6 tỷ USD, tăng 16,3%. Các mặt hàng nông sản, thủy sản và công nghiệp chế biến đều ghi nhận tăng trưởng ấn tượng. Xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến đạt 342,1 tỷ USD (tăng 13,7%).
Hội nghị Tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) diễn ra chiều 26/12. Ảnh: báo Công ThươngThứ hai, hầu hết các thị trường xuất khẩu đã phục hồi và tăng trưởng tốt, các thị trường đã ký kết FTA với Việt Nam đều đạt tăng trưởng cao. Xuất khẩu sang ASEAN 11 tháng năm 2024 đạt 33,5 tỷ USD, tăng 14,1% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu sang EU đạt 47,3 tỷ USD, tăng 18,5%. Xuất khẩu sang Hàn Quốc đạt 23,3 tỷ USD, tăng 8,6%; sang Hồng Kông (Trung Quốc) đạt 11,3 tỷ USD, tăng 32,3%. Đặc biệt, xuất khẩu sang thị trường lớn nhất là Hoa Kỳ đã phục hồi mạnh với kim ngạch xuất khẩu 11 tháng năm 2024 đạt 108,9 tỷ USD, tăng 24%.
Thứ ba, cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 9 liên tiếp. Cả năm 2024 ước xuất siêu 24,1 tỷ USD, góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, ổn định tỷ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế.
Thứ tư, xuất khẩu khu vực kinh tế trong nước phục hồi tốt. Theo đó, cả khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và khu vực doanh nghiệp 100% vốn trong nước đều ghi nhận tăng trưởng tốt về kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước năm 2024 ước đạt 113,7 tỷ USD, tăng 18,9%, cao hơn mức tăng trưởng của khu vực FDI (ước đạt 290 tỷ USD, tăng 11,9%).
Thứ năm, nhập khẩu phục hồi mạnh mẽ. Cụ thể, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa cả năm 2024 phục hồi, đạt 379,6 tỷ USD, tăng 16,3% so với năm 2023, chủ yếu để phục vụ sản xuất và tiêu dùng. Việc nhập khẩu các mặt hàng linh kiện, máy móc, nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất tăng trưởng trở lại cho thấy sự phục hồi của hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế, cùng như những tín hiệu tích cực về các đơn hàng nhận được trong thời gian tới.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, theo ông Hải, xuất nhập khẩu vẫn còn một số điểm hạn chế. Cụ thể, xuất khẩu vẫn tập trung nhiều vào một số thị trường lớn. Điều này tuy mang lại kim ngạch lớn nhưng tiềm ẩn rủi ro khi các thị trường này thay đổi chính sách hoặc đối mặt với biến động kinh tế, đòi hỏi Việt Nam phải có chiến lược đa dạng hóa thị trường hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, hạ tầng logistics chưa đồng bộ và chi phí vận chuyển còn cao so với các nước trong khu vực, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành và sức cạnh tranh của hàng xuất khẩu.
Đồng thời, yêu cầu sản xuất xanh và truy xuất nguồn gốc từ các thị trường quốc tế ngày càng tăng cao, trong khi không nhiều doanh nghiệp Việt Nam có sự chuẩn bị. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để ngành hàng Việt Nam chuyển đổi theo hướng bền vững, tận dụng các xu hướng tiêu dùng mới.
Bộ Công Thương đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu năm 2025 sẽ tăng từ 10-12%
Theo Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam năm 2025 dự báo sẽ thuận lợi hơn nhờ tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng thương mại toàn cầu đã và đang phục hồi. Năm 2025, Bộ Công Thương đặt ra mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu tăng từ 10-12% so với năm 2024. Cán cân thương mại tiếp tục có xuất siêu ở mức trên 20 tỷ USD.
Hoạt động xuất nhập khẩu ghi nhận nhiều điểm sáng trong năm 2024. Ảnh minh họa
Để đạt được mục tiêu này, Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, ngành Công Thương rất cần sự triển khai đồng bộ của các Bộ, ngành, địa phương và sự tham gia của cộng động doanh nghiệp xuất nhập khẩu, trong đó chú trọng hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các cam kết trong các Hiệp định FTA để đẩy mạnh xuất khẩu, thông qua tuyên truyền về quy tắc xuất xứ và cấp Giấy chứng nhận xuất xứ, các cơ hội và cách thức tận dụng cơ hội từ các Hiệp định; Tăng cường các hoạt động cung cấp thông tin thị trường trên nền tảng số cho các địa phương, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp; Hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các rào cản thương mại mới tại các thị trường nhập khẩu.
Đơn vị này cũng đề xuất Bộ trưởng Bộ Công Thương kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thực hiện các giải pháp nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu:
Thứ nhất, thúc đẩy EU sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU đối với xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. Thứ hai, xây dựng các chính sách, khuôn khổ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập thị trường thực phẩm halal.
Thứ ba, đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ một cách thực chất, qua đó nâng cao hàm lượng giá trị gia tăng trong sản phẩm xuất khẩu. Thứ tư, có biện pháp hỗ trợ người dân trồng cà phê, cao su, trồng rừng chuẩn bị xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu thực hiện trách nhiệm giải trình theo yêu cầu của EU.
Thứ năm, Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất cho vay thấp, tạo điều kiện cho sản xuất kinh doanh; đồng thời không để tỷ giá tăng nhanh, gây khó khăn cho hoạt động nhập khẩu nguyên liệu, bán thành phẩm phục vụ sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp.
