Mặt hàng điện thoại và linh kiện được coi là kho báu tỷ đô mới nổi của Việt Nam khi đưa nước ta trở thành nhà xuất khẩu đứng thứ 2 của thế giới. Kể từ năm 2022, Việt Nam đã vượt qua Ấn Độ trở thành nước xuất khẩu điện thoại thông minh chỉ sau Trung Quốc với hơn 13% thị phần trên toàn cầu.
Điện thoại các loại và linh kiện là mặt hàng chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam qua từng năm. Theo thống kê, kim ngạch xuất khẩu điện thoại các loại và linh kiện từ năm 2010 chỉ đạt 2,3 tỷ USD nhưng đến năm 2023, mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện đã thu về hơn 52,3 tỷ USD. Đây cũng là mặt hàng có trị giá xuất khẩu cao thứ 2 trong số các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, chỉ sau máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu điện thoại các loại và linh kiện của Việt Nam trong tháng 5 đạt hơ 4,2 tỷ USD, tăng 7,4% so với tháng 4/2024. Lũy kế 5 tháng đầu năm mặt hàng này đã thu về hơn 22,4 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm trước.
Xét về thị trường, Trung Quốc là khách hàng lớn nhất của mặt hàng này với hơn 4,68 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm, giảm nhẹ 1% so với cùng kỳ năm trước. Ngoại trừ Trung Quốc, các thị trường chủ đạo của điện thoại và linh kiện đều đang tăng mạnh nhập khẩu mặt hàng này của Việt Nam, lần lượt là Mỹ, Hàn Quốc và Tiểu vương quốc Ả rập Thống Nhất.
Cụ thể, Mỹ là khách hàng lớn thứ 2 với hơn 4,62 tỷ USD, tăng mạnh 28,3% so với cùng kỳ năm trước. Hàn Quốc là thị trường lớn thứ 3 với hơn 1,4 tỷ USD, tăng 10% so với 5T/2024. Đáng chú ý các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất chứng kiến mức tăng lên đến 57%, đạt hơn 1,4 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm.
Sự trỗi dậy đáng kinh ngạc của Việt Nam có thể là do tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của thị trường điện thoại thông minh ở Mỹ, nước nhập khẩu điện thoại di động lớn nhất. Từ năm 2018 đến năm 2022, thị phần của Việt Nam trong nhập khẩu điện thoại thông minh từ Mỹ đã tăng gấp đôi từ 9% lên 18%.
Các chuyên gia dự báo trong năm 2024, thị trường smartphone toàn cầu sẽ lạc quan hơn, ước tính 1,17 tỷ chiếc điện thoại thông minh sẽ được bán ra thị trường và sẽ xuất hiện điện thoại tích hợp các công nghệ AI, VR cùng sự cạnh tranh gay gắt của 2 ông lớn là Apple và Samsung.
Theo các chuyên gia, để mặt hàng điện thoại và linh kiện có thể vươn xa hơn nữa trên thị trường quốc tế, cần có kế hoạch phát triển dài hạn, xem xét ưu đãi đầu tư đối với các doanh nghiệp; hỗ trợ cho các công đoạn nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm sản phẩm và chương trình xúc tiến thương mại. Bên cạnh đó cần rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật, đặc biệt là quy định cụ thể về hàng hóa xuất xứ Việt Nam, thực hiện những giải pháp nhằm mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu.
