Ngân hàng đẩy mạnh phát hành, thị trường khởi sắc trở lại
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 5/2025 ghi nhận tín hiệu phục hồi rõ nét với tổng giá trị phát hành mới đạt khoảng 66.000 tỷ đồng, tăng 35% so với tháng trước. Đáng chú ý, toàn bộ số trái phiếu được phát hành trong tháng đều là phát hành riêng lẻ. Lũy kế 5 tháng đầu năm, tổng lượng phát hành đạt 137.000 tỷ đồng, tăng vọt 79% so với cùng kỳ năm ngoái. Lực đẩy chủ yếu đến từ khối ngân hàng thương mại – nhóm tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt thị trường với hơn 100.000 tỷ đồng trái phiếu được phát hành, chiếm gần 75% tổng quy mô. Trong đó, các ngân hàng lớn như MB và ACB lần lượt công bố kế hoạch phát hành 30.000 và 20.000 tỷ đồng trong năm nay nhằm bổ sung vốn hoạt động.
Ảnh minh họa.Trên thị trường thứ cấp, thanh khoản tiếp tục duy trì tích cực với giá trị giao dịch bình quân đạt khoảng 5.800 tỷ đồng mỗi ngày – mức cao so với giai đoạn 2024–2025. Lợi suất giao dịch của các trái phiếu ngân hàng có xếp hạng tín nhiệm từ mức “trung bình trở lên” nhích nhẹ so với tháng trước, phản ánh xu hướng nhà đầu tư tiếp tục ưu ái nhóm tổ chức phát hành có năng lực tài chính ổn định trong bối cảnh rủi ro vĩ mô còn nhiều ẩn số.
Tuy nhiên, đằng sau bức tranh phát hành sáng màu là những nốt trầm đến từ nhóm bất động sản – lĩnh vực vốn chịu ảnh hưởng nặng nề từ áp lực thanh khoản và đáo hạn trái phiếu dồn dập. Bức tranh toàn cảnh cho thấy dòng tiền vẫn đang bị bóp nghẹt tại nhiều doanh nghiệp địa ốc, dù thị trường phát hành đang ấm lên nhờ nhóm ngân hàng.
Bất động sản vẫn "vùng đỏ" với loạt trái phiếu chậm trả
Ngược chiều xu thế tích cực của các tổ chức tài chính, nhóm bất động sản tiếp tục là điểm nghẽn lớn nhất trên thị trường trái phiếu hiện nay. Trong tháng 5, đã có bốn mã trái phiếu chậm trả lần đầu, đến từ ba công ty bất động sản. Đáng chú ý, toàn bộ trái phiếu do các công ty thuộc Tập đoàn Hưng Thịnh phát hành đều đã rơi vào tình trạng chậm thanh toán. Diễn biến này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ lan rộng tình trạng mất khả năng trả nợ trong nửa cuối năm.
Theo thống kê từ VIS Rating, từ nay đến cuối năm 2025 sẽ có khoảng 474 mã trái phiếu đến hạn, với tổng dư nợ lên tới 150.000 tỷ đồng. Trong số đó, hiện đã có 148 mã với dư nợ khoảng 25.800 tỷ đồng đang rơi vào trạng thái chậm trả. Ngoài ra, 26 mã trái phiếu do 15 doanh nghiệp bất động sản phát hành đang tiềm ẩn nguy cơ vỡ nghĩa vụ thanh toán lần đầu, với tổng giá trị khoảng 19.000 tỷ đồng. Điều này cho thấy gánh nặng nợ trái phiếu trong lĩnh vực bất động sản chưa thể sớm được tháo gỡ.
Dù vậy, thị trường vẫn xuất hiện một số điểm sáng nhờ nỗ lực xử lý nợ từ các doanh nghiệp chủ động. Trong tháng 5, sáu doanh nghiệp bất động sản đã tất toán gần 5.000 tỷ đồng nợ gốc chậm trả, tăng mạnh 480% so với tháng trước. Nhờ đó, tỷ lệ thu hồi nợ gốc trên toàn thị trường đã nhích nhẹ từ 30,7% lên 31,9%. Một số cái tên như Summer Beach, Seaside Homes, Đại Hùng và Tổng công ty CP Xây dựng đã chủ động tái cấu trúc hoặc trả nợ một phần trái phiếu đến hạn. Những động thái này cho thấy không ít doanh nghiệp đang nỗ lực bảo vệ uy tín tín dụng và khôi phục niềm tin thị trường.
Tuy nhiên, rủi ro vẫn ở mức cao. Các chuyên gia từ VIS Rating cho rằng các doanh nghiệp phi tài chính, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, vẫn đang đối mặt với bài toán về năng lực tín dụng. Nhiều chỉ tiêu như đòn bẩy tài chính, khả năng thanh khoản, sức khỏe tài chính của doanh nghiệp địa ốc đều ở mức thấp. Ngoài ra, một tỷ lệ đáng kể các tổ chức phát hành vẫn chưa công bố đầy đủ báo cáo tài chính, khiến quá trình đánh giá rủi ro càng thêm khó khăn.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang có những bước hồi phục nhờ sự tham gia chủ động của các ngân hàng. Tuy nhiên, áp lực đáo hạn và nợ xấu trong lĩnh vực bất động sản vẫn là thách thức lớn nhất cần giải quyết. Trong bối cảnh đó, việc minh bạch thông tin, cải thiện năng lực tài chính và đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc nợ là những bước đi cần thiết để từng bước đưa thị trường trái phiếu quay lại quỹ đạo phát triển lành mạnh.
