Theo Thanh tra Chính phủ, điều này xuất phát 1 phần từ việc không quy định thời điểm kê khai, nơi nộp thuế bảo vệ môi trường đối với sản lượng mua bán xăng dầu giữa các đầu mối với nhau, dẫn đến các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu khai, tính thuế bảo vệ môi trường thiếu.
Theo Thanh tra Chính phủ, thuế bảo vệ môi trường được tính trong giá cơ sở xăng dầu là thuế gián thu, Nhà nước giao cho các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu thực hiện thu trên số lượng xăng dầu bán ra và nộp vào Ngân sách Nhà nước.
Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức là 1 trong những doanh nghiệp nợ thuế nằm trong kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ.Tuy nhiên, do Tổng cục Thuế và nhiều Cục Thuế thực hiện chưa đầy đủ, chưa đúng quy định, thiếu kiểm tra, giám sát, dẫn đến nhiều đầu mối kinh doanh xăng dầu được kiểm tra đã phát hiện nợ thuế bảo vệ môi trường hàng nghìn tỷ đồng trong nhiều kỳ, nhiều năm.
Đơn cử như Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức, thường xuyên kê khai thuế bảo vệ môi trường lần đầu và hàng tháng sai, thiếu, không trung thực, dẫn đến từ năm 2018 đến hết năm 2021 tổng số tiền thuế bảo vệ môi trường kê khai lần đầu và kê khai lại mà doanh nghiệp này phải nộp tăng thêm hơn 3.287 tỷ đồng.
Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, tại thời điểm ngày 31/10/2022, một số thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu còn nợ, chưa nộp lại Ngân sách Nhà nước tiền thuế bảo vệ môi trường là hơn 6.323 tỷ đồng. Còn tại thời điểm thanh tra ngày 30/9/2022, có 6/15 đầu mối kinh doanh xăng dầu được thanh tra nợ thuế bảo vệ môi trường hơn 3.219 tỷ đồng.
Đáng chú , Thanh tra Chính phủ cho biết, mặc dù nợ thuế bảo vệ môi trường, nhưng một số đầu mối kinh doanh xăng dầu đã đem hàng nghìn tỷ đồng cho một số cá nhân vay, nợ để sử dụng vào mục đích riêng.
Cụ thể, Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2022 đã cho ông Chu Đăng Khoa, Phó Tổng giám đốc và bà Chu Thị Thành, Chủ tịch HĐQT vay mượn số tiền lên tới gần 7.500 tỷ đồng. Đến thời điểm thanh tra, 2 cá nhân này còn nợ công ty tổng số tiền là gần 1.400 tỷ đồng.
Tương tự, 1 doanh nghiệp khác là Công ty TNHH Thương mại vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil đã âm vốn chủ sở hữu hơn 462 tỷ đồng, nợ Nhà nước tiền thuế bảo vệ môi trường 1.246 tỷ đồng, nợ Quỹ BOG là 212 tỷ đồng, tổng số nợ hơn 1.920 tỷ đồng, nhưng lại đang cho bà Mai Thị Hồng Hạnh, Chủ tịch HĐQT vay gần 3.000 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo rà soát, sửa đổi các quy định khai, nộp thuế bảo vệ môi trường, không để xảy ra tiêu cực, thất thu thuế.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu về hành vi phạm trong việc kê khai, nộp thuế bảo vệ môi trường, việc sử dụng Quỹ BOG của Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức; Công ty TNHH Thương mại vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil và Công ty TNHH Vận tải thuỷ bộ Hải Hà để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
