Áp thuế thu nhập cá nhân với giao dịch vàng miếng?
Sáng 4/11, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Tại tờ trình, Chính phủ đề xuất bổ sung một số khoản thu nhập chịu thuế, trong đó có thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, theo quy định của pháp luật về kinh doanh vàng và pháp luật về đầu tư, hoạt động kinh doanh vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện, chỉ có doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép mới được kinh doanh. Hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng không có giấy phép là hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng. Vì vậy, cá nhân không được phép kinh doanh vàng miếng, việc mua bán vàng miếng của cá nhân mà có thu nhập được xác định là thu nhập khác (không phải thu nhập từ kinh doanh).
Theo đó, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) đề xuất thu thuế 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vàng miếng, đồng thời giao Chính phủ quy định cụ thể ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, thời điểm áp dụng và điều chỉnh thuế suất cho phù hợp với lộ trình quản lý thị trường vàng.
“Việc quy định này đảm bảo Chính phủ có cơ sở pháp lý quyết định việc thu thuế và các nội dung cụ thể khi đủ các điều kiện, qua đó góp phần là công cụ để Chính phủ quản lý, vận hành nền kinh tế đảm bảo đáp ứng mục tiêu tăng trưởng hai con số. Ngoài ra, quy định này là bước đi cần thiết góp phần bảo vệ sự ổn định của nền kinh tế, thực hiện đúng chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng, góp phần ngăn chặn việc đầu cơ vào vàng, thu hút được nguồn lực lớn trong xã hội để tham gia vào nền kinh tế”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.
Cho ý kiến thẩm tra về nội dung này, ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội cho biết, nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc thỏa đáng việc áp thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng để tránh bất cập cho người dân có hoạt động chuyển nhượng vàng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh.
“Việc đánh thuế vào khoản tiết kiệm từ vàng của người dân có thể không mang ý nghĩa nhân văn, xã hội và quản lý kinh tế”, đại diện cơ quan thẩm tra cho hay, đồng thời đề nghị Chính phủ cung cấp thông tin về thời điểm dự kiến áp dụng các quy định này.
Việc thu thuế 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vàng miếng nhằm mục tiêu nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ.
Ngoài thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) xuất bổ sung một số khoản thu nhập chịu thuế khác như thu nhập từ chuyển nhượng tên miền internet quốc gia Việt Nam “.vn”, thu nhập từ chuyển nhượng kết quả giảm pháp thải khí nhà kính, chuyển nhượng tín chỉ carbon, thu nhập từ chuyển nhượng biển số xe ô tô trúng đấu giá theo quy định của pháp luật, thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số.
Nâng mức giảm trừ, giảm số thuế thu nhập cá nhân phải nộp
Một nội dung đáng chú ý khác là việc nâng mức giảm trừ giả cảnh, giảm số thuế thu nhập cá nhân phải nộp.
Liên quan đến giảm trừ gia cảnh, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, ngày 17/10/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua nghị quyết về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, điều chỉnh mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng.
Với mức giảm trừ gia cảnh mới này, cá nhân chưa phải nộp thuế với mức thu nhập 17 triệu đồng/tháng (nếu không có người phụ thuộc) hoặc 24 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hoặc 31 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc). Để đẩy mạnh chủ trương phân cấp, phân quyền, dự thảo Luật đã giao Chính phủ căn cứ biến động của giá cả, thu nhập để điều chỉnh mức giảm trừ này.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đề xuất điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hướng giảm số bậc thuế từ 7 bậc thành 5 bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc.
Cơ quan soạn thảo đưa ra hai phương án. Thứ nhất là sửa đổi biểu thuế còn 5 bậc với khoảng cách giữa các bậc lần lượt là 10, 20, 20, 30 triệu đồng, 5 bậc tương ứng với các mức thuế suất là 5%, 15%, 25%, 30%, 35% và bậc thuế suất cuối cùng là 35% áp dụng đối với phần thu nhập tính thuế trên 80 triệu đồng/tháng. Theo tính toán, cùng với việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh mới, phương án điều chỉnh biểu thuế này giảm thu khoảng 26.400 tỷ đồng/năm.
Phương án thứ hai là sửa đổi biểu thuế còn 5 bậc với khoảng cách giữa các bậc tăng dần đều 10, 20, 30, 40 triệu đồng và các mức thuế suất tương tự phương án 1 là 5%, 15%, 25%, 30%, 35%, bậc thuế suất cuối cùng là 35% áp dụng đối với phần thu nhập tính thuế trên 100 triệu đồng/tháng. Ước tính, phương án điều chỉnh biểu thuế này giảm thu khoảng 27.400 tỉ đồng/năm.
Qua tổng hợp các ý kiến tham gia, đa số ý kiến đồng tình, Chính phủ đã trình Quốc hội theo phương án 2.
Ngoài ra, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) cũng sửa đổi quy định mức doanh thu không phải nộp thuế ở ngưỡng 200 triệu đồng/năm để đảm bảo đồng bộ với quy định tại Luật Thuế giá trị gia tăng.
“Việc quy định này đảm bảo Chính phủ có cơ sở pháp lý quyết định việc thu thuế và các nội dung cụ thể khi đủ các điều kiện, qua đó góp phần là công cụ để Chính phủ quản lý, vận hành nền kinh tế đảm bảo đáp ứng mục tiêu tăng trưởng hai con số. Ngoài ra, quy định này là bước đi cần thiết góp phần bảo vệ sự ổn định của nền kinh tế, thực hiện đúng chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng, góp phần ngăn chặn việc đầu cơ vào vàng, thu hút được nguồn lực lớn trong xã hội để tham gia vào nền kinh tế”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.
Cho ý kiến thẩm tra về nội dung này, ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội cho biết, nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc thỏa đáng việc áp thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng để tránh bất cập cho người dân có hoạt động chuyển nhượng vàng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh.
“Việc đánh thuế vào khoản tiết kiệm từ vàng của người dân có thể không mang ý nghĩa nhân văn, xã hội và quản lý kinh tế”, đại diện cơ quan thẩm tra cho hay, đồng thời đề nghị Chính phủ cung cấp thông tin về thời điểm dự kiến áp dụng các quy định này.
