Hiện nay, Việt Nam có khoảng 139 đơn vị chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử (trong đó có 41 sàn thương mại điện tử bán hàng, 98 sàn thương mại điện tử cung cấp dịch vụ) và 3 công ty đối tác của các nhà cung cấp nước ngoài được thay trả tiền cho các tổ chức, cá nhân có quan hệ giao dịch với các nhà cung cấp nước ngoài; số lượng khách hàng truy cập các sàn trung bình khoảng 3,5 triệu lượt khách/ngày.
Với số lượng khách hàng truy cập lớn, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số đã đặt ra nhiều thách thức lớn đối với công tác quản lý thuế. Và để quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, mới đây, Bộ Tài chính đã có Tờ trình về việc sửa đổi một số điều của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế. Một trong những nội dung được Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi là quy định rõ trách nhiệm của chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử trong việc kê khai, nộp thuế thay cho các cá nhân có hoạt động kinh doanh trên sàn thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tuyến.
Bộ Tài chính cho biết, đề xuất trên phương án tối ưu trong việc quản lý thuế hiệu quả, góp phần cải cách thủ tục hành chính, giảm đầu mối kê khai thuế. Tuy nhiên, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (Vecom) lại cho rằng, các cơ quan quản lý cần giảm tối đa gánh nặng chi phí và chi phí tuân thủ, tạo điều kiện cho các sàn thương mại điện tử phát triển.
Tình hình phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử đã đặt ra nhiều thách thức không nhỏ đối với công tác quản lý thuế. Ảnh minh hoạLiên quan đến thông tin trên, bà Nguyễn Thị Minh Huyền - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương cho hay, Nghị định 85/2021/NĐ-CP về thương mại điện tử đã quy định rất rõ ràng và có những điểm rất mới về quản lý thương mại điện tử.
Thứ nhất là tăng trách nhiệm chủ sàn thương mại điện tử; thứ hai là có những điều chỉnh đối với các sàn thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài. Các chủ sàn thương mại điện tử có tránh nhiệm thực hiện nghĩa vụ thuế qua sàn. Điểm mới nữa là các sàn thương mại điện tử sẽ thông báo thuế cho người bán trên sàn thương mại điện tử. Như vậy về công tác quản lý thuế thì các sàn cũng phải có trách nhiệm cung cấp thông tin. Tất cả những việc này sẽ tăng trách nhiệm của chủ sàn thương mại điện tử.
Trước đó, để tháo gỡ những khó khăn hiện nay của các sàn thương mại điện tử phải đối mặt, Vecom đã có đề nghị gửi Tổng cục Thuế, trên cơ sở tổng hợp ý kiến từ các sàn thương mại điện tử thành viên, khi được khảo sát về việc cung cấp thông tin người bán. Cụ thể, Vecom ủng hộ phương án cung cấp thông tin theo phương thức điện tử để thuận tiện cho công tác quản lý thuế của cơ quan thuế và thuận tiện cho hoạt động kinh doanh của các sàn. Tuy nhiên, việc báo cáo, cung cấp thông tin cần ở mức hợp lý, bám sát quy định pháp luật hiện hành, không vượt quá quyền hạn, trách nhiệm của doanh nghiệp sàn thương mại điện tử, đảm bảo đúng nguyên tắc “tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của sàn giao dịch thương mại điện tử”.
Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cũng cho rằng các sàn thương mại điện tử là động lực quan trọng nhất góp phần phát triển thương mại điện tử nước ta, góp phần đắc lực cho công cuộc chuyển đổi số, tạo ra hàng triệu việc làm mỗi năm và đóng góp không nhỏ vào nguồn thu ngân sách nhà nước thông qua các loại thuế. Tuy nhiên, theo Vecom, hoạt động của các sàn còn rất khó khăn, đòi hỏi đầu tư lớn, chi phí hoạt động cao nhưng hầu hết vẫn đang lỗ. Do đó, hiệp hội này đề nghị Tổng cục Thuế và các cơ quan quản lý nhà nước lưu ý thực tế này, giảm tối đa các gánh nặng chi phí, gánh nặng tuân thủ, tạo điều kiện cho các sàn thương mại điện tử phát triển. Khi đó, cả thương mại điện tử và nền kinh tế được hưởng lợi, đồng thời nguồn thu thuế cũng tăng và ổn định.
