Theo tin từ Thương vụ Việt Nam tại Philippines, mới đây Tổng thống Philippines Ferdinand R. Marcos, JR. đã ban hành Sắc lệnh số 62, theo đó sẽ cắt giảm thuế nhập khẩu đối với nhiều mặt hàng. Đối với mặt hàng gạo, thuế nhập khẩu từ mức 35% sẽ cắt giảm xuống còn 15%, thời gian áp dụng tới năm 2028.
Đây có thể được coi là động thái mới nhất của Chính phủ Philippines nhằm đối phó với tình trạng lạm phát, đặc biệt là giá mặt hàng gạo có xu hướng tăng cao liên tục trên thị trường kể từ đầu năm tới nay. Cụ thể, trong quý I, tình hình kinh tế Philippines tương đối ổn định, ngoại trừ sự tăng giá của một số mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, đặc biệt là mặt hàng gạo, với mức tăng trong quý I vào khoảng 24,4%. Giá gạo chiếm mức khoảng 9% trong chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Philippines.
Thời điểm có hiệu lực của Sắc lệnh số 62 là 30 ngày kể từ ngày đăng công báo, đối với thuế nhập khẩu gạo, thời điểm áp dụng là sau 15 ngày kể từ ngày đăng công báo. Như vậy, thời điểm áp dụng mức thuế nhập khẩu gạo mới của Philippines dự kiến vào đầu tháng 8.
Liên quan đến thông tin trên, phía Thương vụ Việt Nam cho biết, trong những năm qua, Việt Nam luôn là đối tác xuất khẩu gạo lớn nhất, luôn chiếm trên 80% tổng lượng gạo nhập khẩu vào thị trường Philippines. Do vậy, việc Philippines cắt giảm thuế nhập khẩu gạo sẽ tạo thêm thuận lợi và gia tăng cơ hội cho gạo Việt Nam tại thị trường Philippines.
Theo thống kê từ Tổng Cục Hải quan cho thấy, lượng xuất khẩu gạo của Việt Nam trong tháng 5 đạt 856.000 tấn, giảm 14,6% so với tháng trước. Tuy nhiên, tổng lượng gạo xuất khẩu trong năm tháng đầu năm 2024 đạt 4,03 triệu tấn, trị giá 2,56 tỷ USD, tăng 11,2% về lượng và 33,6% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Gạo của Việt Nam chủ yếu được xuất khẩu sang thị trường Asean với 2,96 triệu tấn, chiếm 73% tổng lượng gạo của cả nước, tăng 36% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xuất khẩu gạo Việt Nam sang Philippines đạt 1,83 triệu tấn, tăng 19,6%; xuất khẩu sang thị trường Indonesia đạt 677.000 tấn. Đáng chú ý, xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc 203.000 tấn, giảm 67,8%.
Năm 2023, tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines đạt 3,6 triệu tấn, giảm 5,9% so với mức kỷ lục năm 2022 đạt 3,82 triệu tấn. Năm 2024, dự tính tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines đạt khoảng 4 triệu tấn.